GRUŹLICA JAJNIKÓW

Gruźlica jajników jest schorzeniem wtórnym, które powstaje wskutek przedostania się prątków do jajnika albo z otrzewnej, albo z jajowodów. Możliwość powstania pierwotnego gruźliczego zapalenia miąższu jajnika (onphoritis tbc. primaria) podawana jest dotąd w wątpliwość.

Gruźlica jajników występuje zwykle w postaci zapalenia otrzewnej w otoczeniu jajnika (perioophoritis tbc.). Gruzełki tworzą się na powierzchni tego narządu w przebiegu swoistego procesu, który toczył się uprzednio na otrzewnej jamy brzusznej. Dzięki silnej spoistości części korowej jajników miąższ tego narządu zajęty bywa rzadko (oophoritis Interstitialis tbc. secundaria).

Obok tych dwóch postaci gruźlicy jajnika rozróżniamy jeszcze gruźlicę w ciałku żółtym (tbc. corporis lutei). Jest ona jednak zjawiskiem wyjątkowym. Prątki gruźlicy dostają się w tych przypadkach do wnętrza pękniętego pęcherzyka Graafa z narządów zajętych przez proces gruźliczy. Możliwe jest przeniesienie się zakażenia albo drogą naczyń krwionośnych (np. z płuc), albo też per continuitatem z otrzewnej jamy brzusznej, albo jeszcze z chorego jajowodu.

We wczesnych przypadkach gruźlicy jajnika gruzełki znajdują się tylko na powierzchni tego narządu. W tym okresie pęcherzyki Graafa nie wykazują zmian chorobowych. Później, kiedy przyjdzie do wytworzenia się jam gruźliczych, pewne części utkania jajnikowego ulegają zniszczeniu. Z czasem cały jajnik może być zajęty przez proces chorobowy. Wytwarza się wówczas coś w rodzaju torbieli wypełnionej masami serowatymi.