KRYPTORCHIZM

Leczenie wtórnego braku miesiączki i niepłodności pochodzenia podwzgórzowego. Gonadoliberyna jest lekiem z wyboru w terapii wtórnego braku miesiączki i niepłodności u tych kobiet, u których są one wynikiem organicznych lub czynnościowych zaburzeń podwzgórza. Warunkiem wstępnym leczenia niepłodności za pomocą gonadoliberyny są prawidłowe wymiary macicy. W przypadku hipoplazji macicy należy przeprowadzić wstępne leczenie estrogenowo-gestagenowe. Najskuteczniejszym sposobem podawania gonadoliberyny jest tzw. podawanie pulsacyjne za pomocą specjalnej mikropompy (Zyklomat-Ferring). Lek jest wstrzykiwany automatycznie w dawce 5-20 gg co 90 min dożylnie lub podskórnie. W przypadku podawania dożylnego, cewnik jest wprowadzony do żyły na przedramieniu, przy podawaniu podskórnym – do podskórnej tkanki tłuszczowej podbrzusza. Terapię kontynuuje się do wystąpienia miesiączki lub ciąży.

Stosując tę metodę leczenia, Leyendecker i Wildt 113] uzyskali 17 ciąż u 18 par małżeńskich, u których niepłodność pochodzenia podwzgórzowe- go u kobiety była jedyną przyczyną niepłodności. Nillius i wsp. [19] uzyskali 11 ciąż u 17 leczonych pacjentek. Żaden z. ww, zespołów nie obserwował objawów niepożądanych. Cechy nadpobudzenia (overstimulation) jajników każdy z cytowanych autorów obserwował w jednym przypadku. Ciąże mnogie wystąpiły w dwóch przypadkach na 18 [13] oraz w jednym na 11 [19]. Podawanie pulsacyjne gonadoliberyny za pomocą pompy infu- zyjnej Zyklomat zastosowano także z powodzeniem w leczeniu impotencji i niepłodności u mężczyzn z hipogonadyzmem hi po gonadotropowym pochodzenia podwzgórzowego. Alternatywą do stosowania pulsacyjnego ,,natywnej’’ gonadoliberyny jest stosowanie małych dawek superaktyw- nego analogu gonadoliberyny. Baranowska |l] zaleca podawanie podskórne 5 gg D-Trp6-LH-RH co 48 h. Postępowanie takie prowadziło do wywołania miesiączek u dziewcząt z wtórnym brakiem miesiączki na tle jadło- wstrętu psychicznego (anorexia nervosa). Podawanie większych i częstszych dawek analogów superaktywnych jest nieskuteczne, gdyż wywołuje paradoksalny efekt hamujący układ przysadka-gonady. Omawiany efekt paradoksalny wiąże się ze zmniejszeniem wrażliwości przysadki na gonadoliberynę oraz bezpośrednim hamującym działaniem gonadoliberyny na gonady.

Kryptorchizm. Gonadoliberynę do leczenia kryptorchizmu wprowadzili Happ i wsp. w 1975 r. [8l. Stanowi ono alternatywę leczenia gonadotro- piną kosmówkową mechanizm działania leczniczego polega na mobilizacji endogennych gonadotropin. Stosowanie gonadoliberyny ma tę przewagę nad leczeniem gonadotropiną kosmówkową, że nie dochodzi do działania gonadotropiny w „ponadfizjologicznych” stężeniach, co, jak sądzi się, może prowadzić do uszkodzenia gonad. Zaleca się stosowanie gonadoliberyny do nosa w sprayu, po 200 gg do każdego nozdrza 3 razy dziennie, co daje dawkę dobową 1,2 mg. Czas leczenia trwa 4 tygodnie. Dodatni wynik leczenia, tj. zstąpienie jądra do moszny, spostrzegano w 30 -60% przypadków. Nie obserwowano istotnych działań niepożądanych. Zanotowano pewne zwiększenie zachowań agresywnych u dzieci w trakcie leczenia. Optymalny wiek leczenia określa się na 2-5 lat.