Gruczoł sutkowy ulega w czasie cyklu miesięcznego pewnym procesom, a więc zmienia się w nim kształt komórek nabłonkowych i pojawia się w nich tłuszczowa ziarnistość, występuje też obrzęk i nacieczcnie komórkowe miąższu gruczołu. Największym zmianom ulega sutek w okresie tworzenia się ciałka żółtego. Dochodzi wtedy do wzrostu i powstania nowych zrazików, które po miesiączce zanikają.
W ciąży hormony rujowe i progesteron przygotowują sutek do wytwarzania mleka, wpływając na wzrost i rozwój układu zrazikowo-pęcherzykowego. Najnowsze badania wykazały jednak, że do pełnego rozwoju i wzrostu konieczne jest współdziałanie przedniego płata przysadki mózgowej.
Proces wytwarzania się mleka po porodzie jest wynikiem zmian w gruczole sutkowym podczas ciąży pod wpływem estrogenów oraz progesteronu, a także działania hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową, tj. gonadotrofiny oznaczonej mianem hormonu mlekotwórczego (prolaktyny). W procesie wytwarzania mleka równie ważną rolę odgrywają jednak czynniki nerwowe i mechaniczne.
Estrogeny spełniają w ciąży podwójne zadanie: pobudzają przysadkę mózgową do wytwarzania prolaktyny, ale nie dopuszczają równocześnie do pełnego działania tego hormonu na gruczoł sutkowy. W początku ciąży ilość wytwarzanej prolaktyny jest bardzo mała, a wpływ estrogenów przejawia się przede wszystkim wzrostem przewodów. W miarę rozwoju ciąży ilość hormonu mlekotwórczego zwiększa się, co wpływa na rozpoczęcie się w sutku procesu wydzielniczego, rzecz prosta, w niewielkim zakresie. Zmiana wydzieliny w typowe mleko jest jednak niemożliwa, gdyż ilości wytwarzanych estrogenów i prolaktyny są tak zrównoważone, że pozwala to tylko na powstawanie drobnej ilości siary. Dopiero po porodzie, gdy estrogeny łożyskowe znikają, może się rozpocząć właściwa czynność wydzielnicza sutka kobiecego i wytwarzanie mleka.
Leave a reply