Motywy używania mogą bowiem być świadome lub podświadome i różnić się u tego samego osobnika w czasie. W znacznym stopniu na charakter zespołu motywów wpływa wiek. Częste motywy to:
– 1) zaspokojenie ciekawości co do działania leków,
– 2) osiągnięcie świadomości „przynależności” do grupy,
– 3) poszukiwanie nowych, pociągających i ryzykownych przeżyć,
– 4) wyrażenie swojej niezależności, a czasem wrogości,
– 5) uzyskanie lepszego „zrozumienia” lub poprawy „twórczości” własnej,
– 6) ułatwienie odprężenia i odpoczynku,
– 7) ucieczka od niemiłych lub niewygodnych faktów i rzeczywistych wydarzeń.
Ogólnoludzkie motywy zależności lekowej mają wg Kielhoiza i Lade- wiga [9] źródło w 2 uniwersalnych i podstawowych cechach ludzkich:
– 1) tendencji do wzbogacania rzeczywistości, jej korygowania lub zapomnienia o niej,
– 2) chęci powtarzania przyjemnych doznań i, przeciwnie, unikania wrażeń nieprzyjemnych.
Częstą i znamienną cechą zachowania się prowadzącego do zależności lekowej jest nadmierne oczekiwanie na przeżycia, podbarwione lękiem i związane ze zwiększonym odczuwaniem popędów. U takich osobników łatwo rozwija się automatyzm czynności, który może uzyskać pierwszeństwo przed wrodzonymi potrzebami i zainteresowaniami człowieka (np. zaspokojenie popędu rozładowuje napięcie i w ten sposób zapobiega lękowi). Czynności, które miaiy związek z rozładowaniem uwarunkowują podobne sytuacje napięcia i lęku. Wzajemna zależność uwarunkowania i motywacji stopniowo prowadzi do automatyzmu. Rosnący automatyzm i warunkowanie sytuacji spolaryzowanych (lęk-uczucie lęku-napięcie -rozładowanie) powoduje, że działanie osobnika staje się coraz bardziej niezależne od jego woli. Stąd też charakterystyczna dla zależności „niemożność zaprzestania”.
Leave a reply